Η συμβολή της οστεοπαθητικής επικεντρώνεται στο ότι εξετάζει τον τρόπο που σχετίζεται το άτομο με το περιβάλλον και την ασθένειά του (ή δυσλειτουργία / τραύμα) και με ποιο τρόπο και σε πόσα επίπεδα χρειάζεται βοήθεια. Η αξιολόγηση της δυσλειτουργίας καθώς και της πορείας που η φυσιολογία μεταβαίνει στη παθολογία, άρα και σε μια απόκλιση από την ευρύτερη υγεία, είναι κεντρικό θέμα στη φιλοσοφία της οστεοπαθητικής αλλά και στην αντιμετώπιση δυσλειτουργιών.

Οι δια του χειρός τεχνικές (manual therapy) που χρησιμοποιούνται έχουν σαν στόχο να υποστηρίξουν τη φυσιολογία ολόκληρου του σώματος και την επαναφορά από τις αποκλίσεις σε μια κατάσταση ισορροπίας. Η μεγάλη ποικιλία των θεραπευτικών τεχνικών αποσκοπούν στη βελτίωση της φυσιολογικής λειτουργίας και στην υποστήριξη της ομοιόστασης, οι οποίες έχουν επηρεαστεί από την εξασθενημένη ή αλλοιωμένη λειτουργία του σωματικού συστήματος σε σκελετικό, αρθρικό, μυοπεριτονιακό επίπεδο καθώς και στα συναφή αγγειακά, λεμφικά και νευρικά στοιχεία.

Η οστεοπαθητική, κατά κύριο λόγο, ασχολείται με τους μηχανισμούς μέσω των οποίων η εμβιομηχανική του μυοσκελετικού συστήματος επηρεάζει τη φυσιολογία ολόκληρου του σώματος.

Η προσέγγιση της Οστεοπαθητικής στην αξιολόγηση και τη θεραπεία χρησιμοποιεί πέντε κύρια μοντέλα σχέσεων δομής-λειτουργίας, τα οποία χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό ώστε να παρέχουν ένα πλαίσιο για την ερμηνεία της σημασίας και τη διαχείριση της σωματική δυσλειτουργίας και αντικειμενικών και υποκειμενικών κλινικών συμπτωμάτων και πληροφοριών. Ο συνδυασμός των μοντέλων αυτών καθώς και το σχήμα θεραπείας επιλέγονται ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου και μπορούν να διαφοροποιηθούν αν αλλάξουν αυτές οι ανάγκες.

Τα μοντέλα αξιολόγησης της σχέσης δομής-λειτουργίας που χρησιμοποιεί η οστεοπαθητική, αναγνωρίστηκαν το 2010 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως μια μοναδική συμβολή της οστεοπαθητικής στην παγκόσμια υγεία.

Το εμβιομηχανικό μοντέλο δομής – λειτουργίας

Το εμβιομηχανικό μοντέλο βλέπει το σώμα ως ενοποίηση των δομών του που σχετίζονται δυναμικά μέσα σε ένα μηχανισμό για την στάση σώματος και την ισορροπία. Οι τάσεις και οι
ανισορροπίες εντός αυτού του μηχανισμού μπορεί να επηρεάσουν τη δυναμική λειτουργία, να αυξήσουν τη δαπάνη ενέργειας του συστήματος, να αλλοιώσουν την ιδιοδεκτικη αισθητικότητα (αίσθηση της θέσης του σώματος σε σχέση με το περιβάλλον), καθώς και τη σχετική θέση και κίνηση γειτονικών τμημάτων του σώματος), να αλλάξουν τη  δομή των αρθρώσεων, να παρεμποδίσουν την νευροαγγειακή λειτουργία καθώς και τον ίδιο το μεταβολισμό. Η θεραπευτική προσέγγιση στα πλαίσια αυτού του μοντέλου περιλαμβάνει οστεοπαθητικές τεχνικές που έχουν στόχο την αποκατάσταση της ορθής στάσης του σώματος και την αποτελεσματική χρήση και λειτουργία των μυοσκελετικών δομών.

Το αναπνευστικό – κυκλοφορικό μοντέλο δομής – λειτουργίας

Το αναπνευστικό / κυκλοφορικό μοντέλο ασχολείται με τη διατήρηση του εξωκυτταρικού και ενδοκυτταρικού περιβάλλοντος, μέσω της απρόσκοπτης παράδοσης του οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών καθώς και της απομάκρυνσης των κυτταρικών αποβλήτων. Επιβαρυμένοι ιστοί ή άλλοι παράγοντες που παρεμποδίζουν τη ροή ή την κυκλοφορία οποιουδήποτε υγρού του σώματος μπορούν να επηρεάζουν την υγεία των ιστών. Στα πλαίσια αυτού του μοντέλου εφαρμόζονται οστεοπαθητικές τεχνικές για την αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας του αναπνευστικού μηχανισμού, και της κυκλοφορίας και ροής των σωματικών υγρών.

Το  νευρολογικό μοντέλο δομής – λειτουργίας

Το νευρολογικό μοντέλο εξετάζει την επίδραση της ευαισθητοποίησης της σπονδυλικής στήλης,
της ιδιοδεκτικής λειτουργίας, του αυτόνομου νευρικού συστήματος και της δραστηριότητας
αλγο-υποδοχέων στη λειτουργία του νευρο-ενδοκρινικού ανοσοποιητικού δικτύου. Ιδιαίτερη σημασία έχει η σχέση μεταξύ του σωματικού και σπλαχνικού (αυτόνομου) νευρικού συστήματος. Αυτό το μοντέλο εφαρμόζει θεραπευτικές προσεγγίσεις και  οστεοπαθητικές τεχνικές με στόχο τη μείωση των μηχανικών καταπονήσεων, την εξισορρόπηση βλαπτικών ερεθισμάτων και τη μείωση της αλγαισθησίας.

Το μοντέλο βιο-ψυχοκοινωνικής δομής-λειτουργίας

Το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο αναγνωρίζει ότι οι διάφορες αντιδράσεις και το  ψυχολογικό στρες  μπορούν να επηρεάσουν την υγεία και την ευεξία των ασθενών. Περιλαμβάνονται περιβαλλοντικοί, κοινωνικο-οικονομικοί, πολιτιστικοί, φυσιολογικοί και ψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ασθένεια. Αυτό το μοντέλο εφαρμόζει θεραπευτικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων δια χειρός τεχνικών, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων διαφόρων βιο-ψυχοκοινωνικών εντάσεων και των αντιδράσεών μας σε αυτές.

Το βιοενεργειακό μοντέλο δομής-λειτουργίας

Το βιοενεργειακό μοντέλο αναγνωρίζει ότι το σώμα επιδιώκει να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ της παραγωγής, της διανομής και της δαπάνης της ενέργειας. Η διατήρηση αυτής της ισορροπίας βοηθά το σώμα να προσαρμόζεται σε διάφορα στρες (ανοσολογικά, διατροφικά, ψυχολογικά κ.λπ.). Αυτό το μοντέλο εφαρμόζει θεραπευτικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων δια χειρός τεχνικών, για την αντιμετώπιση παραγόντων που εν δυνάμει μπορούν να απορρυθμίσουν την παραγωγή, διανομή ή δαπάνη ενέργειας.

Προσαρμόζοντας τις τεχνικές της σύμφωνα με τα προαναφερθέντα μοντέλα, η οστεοπαθητική μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ή να βοηθήσει πλήθος δυσλειτουργιών και προβλημάτων όπως:

1. Πόνοι του αυχένα και της μέσης
2. Αρθρίτιδες
3. Τενοντίτιδες – τενοντοπάθειες
4. Πόνους λόγω κακής στάσης 
5. Νευραλγίες
6. Αθλητικές κακώσεις
7. Αναπνευστικές δυσλειτουργίες, ΧΑΠ
8. Κεφαλαλγίες τάσης
9. Πόνους στους ώμους, αγκώνα και καρπό
10. Πόνους στη λεκάνη, το ισχίο
11. Πόνους σε μύες και αρθρώσεις που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη
12. Πόνους στη κροταφογναθική άρθρωση