Γράφει η Αλέκα Κύρκου, DO, BSc(PT)

Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Οστεοπαθητικής

Λεμφικό Σύστημα και Άμυνα - Ο Ρόλος της Οστεοπαθητικής

Το Λεμφικό Σύστημα είναι ένα ξεχωριστό σύστημα αγγείων το οποίο ξεκινάει από τον εξωκυττάριο χώρο ολόκληρου του σώματος, ακολουθεί μια πορεία παράλληλη με αυτή των φλεβών, και μεταφέρει ένα υγρό που ονομάζεται λέμφος προς την φλεβική κυκλοφορία και από κει στην καρδιά. Η φυσιολογία και η παθολογία των δύο συστημάτων, του λεμφικού και του φλεβικού, είναι αλληλοεξαρτώμενες.
Σε διάφορα κομβικά σημεία κατά μήκος των λεμφαγγείων (υπογνάθια περιοχή, μασχάλη, βουβωνική περιοχή, μεσοθωράκιο, κοιλιά) παρεμβάλλονται τα λεμφογάγγλια (παλαιότερα ονομάζονταν λεμφαδένες, όμως δεν είναι ακριβής όρος, καθώς δεν πρόκειται για αδένες) τα οποία συλλέγουν και καταστρέφουν διάφορα σωματίδια ή μικροοργανισμούς που είναι βλαπτικά για το σώμα, π.χ. βακτήρια, ιούς και άλλους μικροοργανισμούς, μετέχοντας έτσι ενεργά στην άμυνα του σώματος. Θα λέγαμε ότι το λεμφικό σύστημα είναι ο “αφανής ήρωας” του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το Λεμφικό Σύστημα εξασφαλίζει την λειτουργία του μέσω ενός συστήματος αντλίας που προκύπτει από: τη λειτουργία της ίδιας της καρδιάς ως αντλίας, τη λειτουργία του διαφράγματος που είναι ο κύριος αναπνευστικός μυς, καθώς και από τη μυϊκή δραστηριότητα όλου του σώματος. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι μεμβράνες του σώματος δηλαδή οι περιτονίες, οι οποίες φυσιολογικά διευκολύνουν επίσης την κυκλοφορία της λέμφου.

Η λεμφική παροχέτευση όλου του σώματος ακολουθεί την “αρχή του τεταρτημορίου”, όπου το δεξιό ¼ παροχετεύεται στην δεξιά φλεβώδη γωνία με τον δεξιό θωρακικό πόρο, και τα υπόλοιπα ¾ παροχετεύονται στον αριστερό θωρακικό πόρο που είναι μεγαλύτερος.

(Schünke M et al, Προμηθέας - Βασική Περιγραφική Ανατομική ΙΙ, Ιατρικές Εκδόσεις Πασχαλίδης, 2007)

Η διαταραχή της λειτουργίας του Λεμφικού Συστήματος μπορεί να έχει διάφορα παθολογικά αποτελέσματα, από μια παροδική διόγκωση των λεμφαδένων μέχρι την ανάπτυξη μόνιμου ή παροδικού λεμφοιδήματος του πάσχοντος μέλους.
Διακρίνουμε δύο είδη λεμφοιδήματος:

● Το πρωτοπαθές λεμφοίδημα, που δεν γνωρίζουμε την αιτία του, και που αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη διόγκωση του άκρου (ελεφαντίαση).
● Το δευτεροπαθές λεμφοίδημα, που μπορεί να προκύψει από διάφορα αίτια όπως: χειρουργείο (πχ μαστεκτομή), τραυματισμούς, μολύνσεις, κ.ο.κ.

Με την πληθώρα των τεχνικών που διαθέτει, η οστεοπαθητική μπορεί να παίξει πολύ σπουδαίο ρόλο στην αποκατάσταση ή την βελτίωση της εύρυθμης λειτουργίας του Λεμφικού Συστήματος.

Ανάλογα με το που εντοπίζεται η δυσλειτουργία, η θεραπεία μπορεί να εστιαστεί στην απελευθέρωση των μεμβρανών, στην αποκατάσταση της κινητικότητας των πλευρών, στην απελευθέρωση του διαφράγματος, στην ενεργοποίηση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου, της μασχαλιαίας, της κοιλιακής και της βουβωνικής περιοχής, και τέλος στην αποκατάσταση αυτού καθ’ εαυτού του ρυθμού της κυκλοφορίας της λέμφου με τεχνικές “άντλησης της λέμφου” (“lymphatic pump techniques”).
Τα αποτελέσματα μιας τέτοια θεραπείας είναι άμεσα και αφορούν στην μείωση του οιδήματος και στο αίσθημα ευεξίας και αυξημένης διούρησης για κάποιες ώρες μετά την θεραπεία. Σε βάθος χρόνου, έχουν ως αποτέλεσμα την ισχυροποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος, που θα εκφραστεί με περιορισμό των λοιμώξεων και την αποσυμφόρηση και καλύτερη λειτουργία όλων των συστημάτων του σώματος, δεδομένου ότι το λεμφικό είναι ένα σύστημα που συνδέει όλα τα υπόλοιπα άμεσα.

 Αλέκα Κύρκου, DO, BSc(PT)